Wieringermeerboerderij
Koepelnaam voor boerderijreeksen die tijdens de inrichting van de (jaren '30) seriematig werden gebouwd door de Staat der Nederlanden.
In de jaren 1930s zien we in de Wieringermeer voor het eerst dat in de boerderijbouw op grote schaal verandering plaatsvindt en het regionaal gangbare type niet meer als het enige of voornaamste uitgangspunt wordt genomen. De zogenoemde wieringermeerboerderijen werden vanaf 1932 seriematig gebouwd naar ontwerp van de medewerkers van de Bouwkundige Afdeling van de Directie van de Wieringermeer. De overheid ontwikkelde hier vijf standaardtypes, gebaseerd op een gemiddelde van alle traditionele boerderijtypen in Nederland. In het ontwerp kun je vooral de Friese stelp en kop-rompboerderij herkennen.
Wieringermeerboerderijen komen niet alleen in de Wieringermeerboerderij maar vormden ook de inspiratie voor de seriebouw in andere IJsselmeerpolders, zoals bij de Noordoostpolder boerderijen.
Schuren[bewerken | brontekst bewerken]
Schuren van Wieringermeerboerderijen waren voorzien van geprefabriceerde spaten van gelamineerd hout en van betonnen stalramen met ventilatiedorpel. Het gebruik van deze materialen zorgde voor een afwijking van eerdere boerderijbouw in Nederland. De standaardisatie van bouwmaterialen en bouwstijlen resulteerde een snelle ontwikkeling in de boerderijbouw. Hieronder staan enkele types kort uitgelicht. Let op: deze lijst is niet compleet.
Type Q[bewerken | brontekst bewerken]
Boerderij met rechthoekig grondplan waarbij de woning met de kopse achterzijde links tegen de kopse voorzijde van de schuur is geplaatst. De boerderij staat met de noklijnen van de schuur en de woning evenwijdig aan de weg. De schuur heeft een asymmetrisch tweebeukig houtskelet met gebogen spanten.
Type S[bewerken | brontekst bewerken]
Kop-rompboerderij met zij-langsdeel. Het met de schuur verbonden woonhuisgedeelte heeft een licht uitkragend zadeldak met een opgemetselde schoorsteen op de nok en een tweede schoorsteen in het linker dakschild. De schuur heeft een wolfsdak met uilenbord aan de achterzijde.
Type D[bewerken | brontekst bewerken]
Boerderijtype met centrale tas, geïnspireerd op de Friese kop-rompboerderij.
Type M (1934)[bewerken | brontekst bewerken]
Bij boerderijen van het standaardtype M vormen de woning en schuur een geïntegreerd L-vormig geheel. De boerderij staat met de noklijn van de schuur haaks op de weg. De aan de voorzijde gesitueerde woning staat evenwijdig aan de weg. Boven het bedrijfsgedeelte van de boerderij bevindt zich een hoog uit schild- en zadeldak samengestelde kap en een lager zadeldak boven het woongedeelte. De schuur heeft aan beide nokeinden uilenborden met houten roosters voor ventilatie.
Bronnen[bewerken | brontekst bewerken]
- https://rijksmonumenten.nl/monument/516097/boerderij-van-het-in-de-wieringermeer-toegepaste-standaardtype-q-waarbij-de-woning-met-de-kopse-achterzijde-links-tegen-de-kopse-voorzijde-van-de-schuur-staat/wieringerwerf/
- https://wieringermeer.nl/boerderij-noorderdijkweg-15-rijksmonument/
- https://wieringermeer.nl/boerderij-standaard-m-type/
- Lamberts, Bé. Boerderijen: categoriaal onderzoek wederopbouw 1940-1965. In opdracht van het Projectteam Wederopbouw van de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten, 2007.
